§4.1 Je verandert...
Dat we veranderen in de pubertijd weten we allemaal. Niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk veranderd er veel.
-
Je verandert
-
Lichamenlijke veranderingen
-
Geestelijke veranderingen
-
Sociale veranderingen
-
Verdieping
<
>
De periode van lichamelijke verandering noemen we vaak puberteit. Terwijl de geestelijke ontwikkeling adolescentie wordt genoemd. Het einde van deze adolescentie is niet gekoppeld aan een bepaalde leeftijd, maar aan het bereiken van volwassenheid, meestal tussen de 20 en 25 jaar. Meisjes worden vrouwen en jongens worden mannen. Maar hoe werkt dat nou precies?
In de video hierboven zie je duidelijk verschil tussen de jongen en het meisje. Vanaf de geboorte van een baby kun je meteen zien of het een jongetje of een meisje is. De kenmerken waaraan we dat kunnen herkennen noemen we de geslachtskenmerken.
De penis van een jongetje ziet er duidelijk anders uit dan de vagina van een meisje. Toch is dit in de vroege ontwikkeling van een embryo niet zo gemakkelijk te zien. De eerste zeven weken in de baarmoeder is er nog geen onderscheidt te maken tussen jongens en meisjes. Tussen de 7 en de 12 weken gaan de geslachtskenmerken zich pas ontwikkelen.
Je kunt het vergelijken met een doosje Lego: de penis en balzak bestaan uit precies dezelfde onderdelen ("Legosteentjes") als de vagina en de schaamlippen. Het is alleen anders doorontwikkeld.
De penis van een jongetje ziet er duidelijk anders uit dan de vagina van een meisje. Toch is dit in de vroege ontwikkeling van een embryo niet zo gemakkelijk te zien. De eerste zeven weken in de baarmoeder is er nog geen onderscheidt te maken tussen jongens en meisjes. Tussen de 7 en de 12 weken gaan de geslachtskenmerken zich pas ontwikkelen.
Je kunt het vergelijken met een doosje Lego: de penis en balzak bestaan uit precies dezelfde onderdelen ("Legosteentjes") als de vagina en de schaamlippen. Het is alleen anders doorontwikkeld.
|
|
Ontwikkkeling van penis en balzak ontwikkeling van vagina en schaamlippen
De geslachtskenmerken die al bij de geboorte aanwezig zijn noem je de primaire geslachtskenmerken. Na ongeveer je tiende verjaardag vinden er ineens een hoop veranderingen plaats. Vanaf ongeveer je 12e jaar kom je in de puberteit. In de pubertijd verander je lichamelijk, geestelijk en sociaal.
|
In de puberteit verandert je lichaam snel. Jongens worden mannen en meisjes worden vrouwen. Deze veranderingen noem je secundaire geslachtskenmerken. De veranderingen komen niet allemaal tegelijk. Sommige veranderingen komen heel vroeg in de puberteit en andere juist laat. Bij sommige mensen kunnen bepaalde veranderingen zelfs (bijna) helemaal niet optreden. Veel mannen krijgen bijvoorbeeld geen borsthaar of nauwelijks baardgroei. |
|
Sommige veranderingen kun je goed aan jezelf zien. Bijvoorbeeld dat je ineens snel begint te groeien. Dit noem je een groeispurt. Bij zowel jongens als meisjes zie je ineens haargroei onder de oksels en bij de geslachtsorganen. Jongens worden gespierder en krijgen bredere schouders. Daarnaast begint bij de jongen de baardgroei. Meisjes krijgen bredere heupen en de borsten ontwikkelen. Dit kan soms gevoelig zijn en de borsten groeien niet altijd even snel. Dat is niets om je zorgen over te maken. |
Jongens krijgen ook "de baard in de keel". Dit is het proces waarbij de stem van een jongen lager wordt. Omdat je nog weinig controle hebt over je veranderende stembanden kan je stem ook ineens van hoog naar laag (en andersom) overslaan. |
|
|
Bij zowel jongens als meisjes verandert er niet alleen aan de buitenkant iets, maar ook binnen in je lichaam.
Van binnen ontwikkelen de voortplantingsorganen te functioneren. Het meisje krijgt haar eerst menstruatie en de jongen zijn eerste erectie en zaadlozing. Maak je geen zorgen, ook dit hoort er allemaal bij. |
In de puberteit verander je niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk verandert er een hoop. Je groeit langzaam naar volwassenheid toe. Je gevoelens veranderen en je wordt zelfstandiger. Bij de een gaat dit wat sneller dan bij de ander. Gemiddeld worden meisjes eerder volwassen dan jongens.
In de puberteit krijg je steeds meer belangstelling voor andere mensen. Seksualiteit begint een steeds belangrijkere rol in je leven te spelen. Je voelt je soms heel sterk aangetrokken tot één persoon en je kunt dan verliefd worden. Als de ander ook verliefd wordt op jou kun je met deze persoon een vaste relatie beginnen. In §4.5 leer je hier meer over. |
De puberteit kan leuk en spannend zijn, maar je kunt soms ook last hebben van woede uitbarstingen, je onzeker, verdrietig of eenzaam voelen. Dit komt door hormonale veranderingen en de ontwikkeling van de hersenen. Helaas horen deze gevoelens ook bij de puberteit. Als je ouder wordt, heb je er meestal minder vaak last van. |
In de puberteit verander je ook sociaal. Je wilt niet meer als een kind worden behandeld en je gaat je anders opstellen tegenover je ouders. Je gaat ook op zoek naar je identiteit en je bijvoorbeeld anders kleden of gedragen. Het gevoel om bij een groep te horen wordt ook steeds belangrijker. Daarom maak je vaak vrienden met jongeren die dezelfde interesses hebben.
|